[h4]Energiaren Kartari buruzko Ituna (EKI) gaurkotzeko bigarren negoziazioaldia hasiko da datorren uztailean. Jende gutxik ezagutzen du ituna, baina gure bizitzetan uste baino eragin handiagoa izango du.
Negoziazioaldi hori dela-eta, 200etik gora eragilek eta gizarte zibileko ordezkarik (akademikok, legelarik eta politikarik, haien izenean) sinatutako gutun bat entregatu genion Estatuko No a los Tratados de Comercio e Inversión kanpainiak Trantsizio Ekologikoaren eta Erronka Demografikoaren Ministroari, Espainia EKItik irten dadila eskatzeko.
Gutun hori urte osoan egongo da irekita, atxikimenduak jasotzen jarraitzeko asmoz. Zure sinadura edo zure kolektibo nahiz eragilearena gehitu nahi baduzu, bidali iezaguzu mezu bat noalttip@gmail.com helbidera.[/h4]
ESPAINIA ENERGIAREN KARTARI BURUZKO ITUNETIK ATERA DADILA ESKATZEN DUGU
Gutun hau izenpetzen dugun gizarte zibilaren eragileek, sindikatuek eta ordezkari politikoek Espainiako Gobernuari zuzentzen gatzaizkio, Energiaren Kartaren Konferentziako kide den aldetik, Espainiako Erresuma Energiaren Kartaren Itunetik (EKI) atera dadila eskatzeko, datorren ekainean Ituna gaurkotzeko Bruselan egingo den negoziazioaldia hastear dagoenean.
Aparteko legegintza-neurriak eskatzen dituen klima- eta osasun-krisi honen erdian, EKI interes publikorako mehatxu larria dela deritzogu. Izan ere, bateraezina da Parisko Akordioan adostu zen konpromisoarekin, alegia, mende amaierarako tenperatura igoera 1,5 ºC-ra mugatzeko konpromisoarekin. Baina ez horrekin bakarrik: baita bidezko trantsizio energetikoa gauzatzeko beharrezkoak diren politikekin eta politika publikoen ezinbesteko beste neurri batzuekin ere. EKIk arriskuan jartzen ditu Energiaren eta Klimaren Plan Nazional Integratuan (PNIEC) eta Klima Aldaketari eta Energia Trantsizioari buruzko Lege proposamenean sartutako helburuak.
EKI energiaren sektoreko inbertsioak babesteko itun aldeaniztuna da, 1990eko hamarkadaren amaieran sortua. Gaur egun, Europa eta Asiako 53 herrialdek berretsi dute. Akordio erabat asimetrikoa da, energiaren sektoreei eta korporazioei pribilegio handiak ematen dizkiena. EKIk arau ugari ditu, baina bereziki kezkagarriak dira energiaren sektoreko atzerriko inbertsioak babesten dituzten ebazpenak —adibidez, inbertsore-Estatu arteko eztabaidak ebazteko klausulak—. Ebazpen horien bitartez, arbitraje auzitegi pribatuak ezartzen ditu, nazioarteko merkataritza-zuzenbidean adituak diren hiru abokatuz osatuak, eta existitzen diren auzitegi publikoetatik kanpo funtzionatzen dutenak. Prozesu opaku honetan, atzerriko inbertsoreek Estatuak sala ditzakete, Estatuek inbertsoreen interes ekonomikoak kaltetzen dituztenean, eta diru publiko eskerga erreklamatzen.
Hala, bada, energia-iturri fosil eta nuklearrak arian-arian ezabatzera bideratutako legegintza-neurriak ezbaian jartzeko erabiltzen ari da EKI, gero eta gehiago. EKI oztopoa izango da energia berriztagarrietan eta energia-efizientzian inbertsioak egiteari lehentasuna emateko, energiaren ekoizpena kontrol publikoaren pean jartzeko eta pobrezia energetikoarekin amaitzeko neurriak hartzeko.
Egungo klima, ekologia eta gizarte krisian, gutxienez bost arrazoi zerreda ditzakegu, EKI arrisku larria dela egiaztatzeko:
1. Aurrekontu publikoak eta zergadunen dirua arriskuan jartzen ditu EKIk.
Mundu osoan ez da egon merkataritza eta inbertsio akordiorik EKIk bezainbeste inbertsore-Estatu salaketa eragin duenik. Itun honen ISDS auzitegiaren baitan jarritako salaketa kopuru ezaguna 129ra heldu zen 2020ko martxoan. 2019ko amaieran, gobernuak 52 mila milioi dolar ordaintzera kondenatuak izan ziren. Diru kopuru hori mundu osoan elektrizitatea eskuratzeko modurik ez duten pertsonei hornidura emateko urtean behar den inbertsioa da. Espainiako Erresuma da, gaur egun, EKIren baitan salaketa gehien jaso dituen herrialdea: 47 izan dira salaketak; horietatik 16 inbertsorearen alde ebatzi dira dagoeneko, 1046 milioi euro, guztira. Espainiak klima-aldaketaren aurrean ekinbideak gauzatzeko NBEren Funts Berdean sartzera konprometitu duen aurrekontua halako zazpi da zifra hori.
2. EKIk erregai fosilen aldeko inbertsioak babesten ditu, eta ezinbestekoak diren klimaren eta ingurumenaren aldeko ekintza neurriak ezbaian jartzeko erabiltzen da.
Ekoizpen- eta ekonomia-sistemen deskarbonizazioa funtsezkoa da planetaren bizitza —ezagutzen dugun moduan— mehatxatzen duen klima-larrialdiari aurre egiteko; baina energia fosilaren sektorearen inbertsioak (petrolioa, gasa, nuklearra eta ikatza) oso babestuta daude EKIren baitan. Atzerriko inbertsoreek salaketa ugari egin dizkiete EKI sinatu duten Estatuei, ekintza klimatikoen eta ingurumen-babesaren aldeko neurriak hartzearren. Hainbat adibide daude. Duela gutxi, Uniper eta RWE konpainiek hainbat milioi euroko salaketa jarri zieten Herbeherei, 2030erako ikatz zentralak ixteko legea onartu eta gero. 2009an, Suediako Vattenfall multinazionalak 1.400 milioi euroko salaketa jarri zion Alemaniari, ikatz-zentral baten uraren eta biodibertsitatearen kalitatearen babesa arautzeagatik. 2016an, Rockhopper konpainiak Italia salatu zuen, bere kostetan petrolioa erauzteko proiektu berriak debekatzeagatik. 40-50 milioi dolar eskatu zizkion Italiako Estatuari.
3. EKIk energia berriztagarrien sustapena mehatxatzen du.
Arauetan eta legerietan aldaketa handiak eskatzen ditu erregai fosilik izango ez duen eta energia-ekoizpena berriztagarrietan oinarrituko duen planeta bat lortzeko erronka handiak. Arestian aipatutako kasuen aurrekariak kontuan harturik, aurreikus daiteke Energiaren eta Klimaren Plan Nazional Integratua (PNIEC) abiarazteak hainbat milioi euroko salaketak ekar ditzakeela klima-neutraltasuna lortzeko legeak ematen dituzten Estatuen aurka. Klima-aldaketa dela-eta oso zaurgarria da Espainia, eta horren beharrezkoa duen trantsizio energetikoa lortzeko oztopo larria izango lirateke salaketa horiek. Espainiako Erresumaren kontra ezagutzen diren salaketen ia erdiak (47tik, 22) gasaren, ikatzaren, petrolioaren edo energia nuklearraren industriarekin loturak dituzten inbertsoreak dira —haien kasuak energia berriztagarrien diru-laguntzei egindako murrizketetan oinarritzen badituzte ere—. EKI apenas ari da enpresa txikien eta berriztagarrien enpresen lagungarri izaten.
4. Energia ordainerraza egitera eta kontrol publikoaren mende jartzera bideratutako neurrien kontra egiteko erabil daiteke EKI.
Ekialdeko Europako hainbat herrialde EKIren baitan salatuak izan dira, energia-konpainien etekin altuak eta elektrizitatearen prezioak kontsumitzaileen alde murrizteko neurriak onartu zituztelako. EKIren xedapenak energia-ekoizpena eta -zerbitzuak jabetza eta kontrol publiko eta demokratikoaren pean jartzeko ekinbideen kontra ere erabil daitezke. Halaber, energiaren sektorean porrot egin duten pribatizazioen efektu negatiboei atzera eragiteko neurrien aurka erabil daitezke. Bereziki kezkagarria da, Espainian familia askok bizi duten pobrezia energetikoaren testuinguruan. 2018an, Espainiako etxebizitzen % 15ean tenperatura desegokiak zeuden, energiaren fakturen ordainketa atzeratu egin zen, edo bi gauzak aldi berean gertatzen ziren. 6,8 milioi pertsona inguru pobrezia energetikoan zeuden, edo pobrezia energetikoa bizitzeko arriskuan. Eurostat-en arabera, Espainiak du Europar Batasuneko elektrizitatearen preziorik altuenetako laugarrena. Espainiako etxebizitzen batez besteko soldata, ordea, EBko batez bestekoaren azpitik dago.
5. EKIren baitako inbertsore eta Estatu arteko arbitrajea Zuzenbide Estatuaren aurkakoa da, eta sistema juridiko nazionalak ahultzen ditu.
Justiziaren eskuragarritasun printzipioaren aurka, EKIk sistema judizial paraleloa eraiki du, botere ekonomiko handieneko eragile sozial batzuek, hau da, atzerriko inbertsoreek, esklusiboki erabil dezaketena. Sobera ezaguna da inbertsore-Estatu arteko gatazkak ebazten dituzten arbitro pribatuek kasu hauekin hainbat milioi euroko ordainsariak jasotzen dituztena. Hartara, interes handia dute EKIren baitako epaiketa kopurua handitzean, interes publikoa gorabehera. Itunaren baitan, arbitroek botere handia dute kontratuaren klausulak interpretatzeko modua erabakitzerakoan, inbertsoreen alde, eta horrek ondorio ikaragarriak dakartza aurrekontu publikoetan. Era berean, edozein sistema demokratikoren oinarrizko independentzia eta publizitate printzipioen kontra, EKIren arbitrajeak erabat sekretuak dira, eta askotan arbitroei dagozkien interes-gatazkak ezkutatzen dituzte —sarritan, enpresa-interesei lotuak—.
Orain arte, EKIren baitako salaketa guztien % 46tan bost bufete handik baino ez dute parte hartu. Onartezina da abokatuen bulegoek, arbitro pribatuek eta inbertsoreek diru-sarrera astronomikoak izatea, interes orokorra eta zergadunen dirua jokoan jartzen dituzten Estatuen kontrako auziei esker. Horren haritik, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak 2018an Achmea kasuari buruz eman zuen epaian (C-284/16 kasua), argiro arbuiatu zuen EBko Estatu kideen arteko inbertsio-akordio baten arbitraje-klausula, Europar Batasuneko Zuzenbidearen aurkakoa zelako.
Erakunde sinatzaileen eskaerak
Orain arte azaldutakoan oinarriturik, eta EKI gaurkotzeko negoziazioen bigarren aldia hastear dagoela (ekainean), gutun hau sinatzen dugun eragileek uste dugu, egun dagoen moduan, oso aukera gutxi daudela EKIren gaurkotze-prozesuak deskribatutako akatsak konpontzeko. Besteak beste, EBk EKIren negoziazioetara eramango duen manuak ez du aurreikusten erregai fosilen edo nuklearren inbertsioak babesteari utziko zaionik, ISDS arbitrajeak edo inbertsore eta Estatu arteko gatazkak konpontzeko bestelako moduak kanpoan geratuko direnik, ez eta klima-larrialdiari edo ingurumen-narriadurari aurre egitera behartzeko helburuak erantsiko direnik ere.
EBk eta Espainiak klima-larrialdia deklaratu dute, eta klimaren aldeko ekinbideen abangoardian daudela adierazten dute; aldi berean, zentzugabekoa da erregai fosilen inbertsioak babesten dituen itun baten baitan egotea.
Hori dela-eta, eragile eta sindikatu sinatzaileek Espainiako Gobernuari ondokoak gauzatzeko deia egiten diogu:
- EKItik irtetea, eta haren derogazioa mahairatzea. EKIren 47. artikuluak edozein momentutan itunetik irteteko aukera aurreikusten du. Italia, adibidez, 2016an irten zen. Borondate politikoa baino ez da.
- Martxan dagoen EKIren gaurkotze-prozesuarekin ez jarraitzea. Izan ere, izango duen irismen mugatua eta tartean dauden hainbat interes-gatazka ikusita, nekez lortuko da klima eta ingurumena errespetatuko dituen itun bat.
- EKIren zabalkunde geografikoaren prozesua berehala gelditzea, eta atxikimendu gehiagorik ez onartzekoa, gaur egun dagoen moduan.
- Inbertsore-Estatu arteko gatazken ebazpen-mekanismoak ezabatzeko eskatzea, bai EKIn, bai gaurko nahiz geroko beste akordio batzuetan, dela ISDS, dela ICS edo dela Inbertsioen Auzitegi Aldeaniztuna (MIC).
Sar zaitez formularioan, zure sinadura, edo zure kolektibo nahiz eragilearena gehitu nahi baduzu.
Gizarte zibilaren eragile eta kideen atxikimenduak
- Abrir Brecha
- Acció Ecologista-Agró
- Africaye
- Aliança contra la Pobresa Energètica
- Aliança per l’Emergència Climàtica
- Alianza por el Clima
- AlterNativa – Intercanvi amb Pobles Indígenes
- Alternativa Republicana
- Amics de la Terra Mallorca
- Amigos de la Tierra
- Anticapitalistas
- ARBA (Asociación para la Recuperación del Bosque Autóctono)
- Asamblea de Vivienda de Usera (Madrid)
- ASIA-Associació Salut I Agroecología
- Asociación Actúa por un Mundo Sostenible
- Asociación Asturiana de Amigos de la Naturaleza (A.N.A.)
- Asociación Conceyu pola Transición Xusta
- Asociación Cultural Plural Anitzak
- Asociación de Cultura Popular Alborada -Gallur
- Asociación de Permacultura ATTA
- Asociación de Usuarios de la Sanidad de Bizkaia. SUMENDI
- Asociación de vecinos Goya Dalí
- Asociación Educativa La Guiosfera
- Asociación EntrePueblos
- Asociación Kutembea na Tanzania
- Asociación Los Pies en la Tierra
- Asociación Otro Tiempo
- Asociación Mesa de la Ría de Huelva
- Asociación Picu Rabicu
- Asociación Plataforma Salvemos las Villuercas
- Asociación Pro Derechos Humanos de Andalucía (APDHA) – Delegación de Sevilla
- Asociación Victimas de la Justicia
- Asociación Vuelta al Campo
- Associació de Dones La Frontissa
- Asturies pol Clima
- ATTAC España
- Attac País Valencia
- Avirueco
- Barbastro Animalista
- Biziz bizi
- Birdindmurcia
- Blind books
- Campanya Catalunya No als Tractats de Comerç i Inversió
- Centro de Asesoría y Estudios Sociales (CAES Cooperativa)
- Cerna
- CGT Alacant
- CGT Huelva
- CGT Menorca
- CGT-LKN de Euskal Herria
- CIDES (Centro de Iniciativas y Desarrollo Sostenible)
- Climacció
- CNT Valencia
- Consumidores Construyendo Futuro
- Colectivo Feminista Las Tejedoras
- Colectivo Toma la Plaza 15M Alicante
- Collectiu Ecología i Pau
- Comisión Legal Sol
- Confederación General del Trabajo (CGT)
- Confederación Intersindical
- Cooperacció
- Cooperativa El Poblet SCCL
- Cooperativa La Unió del Poblenou
- Coordinadora de ONG para el Desarrollo-España
- Coordinadora de Pensionistas de Euskadi
- Coordinadora Ecoloxista d’Asturies
- Coordinadora ONGs Desarrollo de Canarias (CONGDCA)
- DES DE BAIX
- Dones Llibertàries de CGT
- Dones x Dones
- Eco Acción
- ECOAR Global
- ECOGEIN
- Ecoimpulso
- Ecologistas en Acción Andalucía
- Ecologistas en Acción Extremadura
- Ecologistas en Acción de la Sierra de Huelva
- Ecologistas en Acción de Sanlúcar
- Ecologistas en Acción El Puerto de Sta. María
- Ecologistas en Acción Valencia
- Ecologistas en Acción. Confederación estatal
- Ekologistak Martxan
- ELA Sindikatua
- EnergEtica coop.
- Energy Consulting Siglo XXI
- Enerofilms
- Enginyeria Sense Fronteres
- ESK Sindikatua
- Extinction Rebellion (España)
- Extinction Rebellion Málaga
- Federación española de Ingeniería Sin Fronteras
- Federación Regional de Asociaciones Vecinales de Madrid (FRAVM)
- Federación Servicios a la Ciudadanía FSC-CCOO
- Feministas por el Clima
- Frente de Pueblos en Defensa de la Tierra y Agua Morelos, Puebla, Tlaxcala (México)
- Fridays For Future Huesca
- Fridays For Future Madrid
- Fridays For Future Marchena
- Fundació Deixalles
- Fundación de los Comunes
- GOB Mallorca
- Goiener Elkartea
- GRAMA (Grupo de Acción para el Medio Ambiente)
- Greenpeace España
- Grup local de Barcelona de Somenergia
- Grupo de Estudios Africanos de la UAM (GEA-UAM)
- Gure Energia
- Instituto Internacional de Derecho y Medio Ambiente (IIDMA)
- Instituto de Sostenibilidad Energética
- Intersindical de la Región Murciana
- Intersindical Valenciana
- La Garbancita Ecológica S. Coop. Mad. de Consumo Responsable Agroecológico
- LAB Sindikatua
- Lafede.cat – Organitzacions per a la Justícia Global
- Lavapiés ¿dónde vas?
- Les Agulles – Ecologistas en Acción
- Libertarias
- Madres por el Clima
- Madres por el Clima Asturias
- Madres por el Clima Cantabria
- Marea Pensionista Horta-Guinardó
- Marxa Mundial de les Dones-Catalunya
- Mikelazulo Kultur Elkartea
- Movimiento Ibérico Antinuclear
- No TTIP Tarragona-Reus
- Novact
- Observatori del Deute en la Globalització (ODG)
- Observatori DESC
- Observatorio de Multinacionales en América Latina – Paz con Dignidad
- Ongd AFRICANDO
- ONGDI Fondo Verde
- Pachakuti
- Perifèries
- Plataforma Antitérmica La Pereda
- Plataforma Auditoría Ciudadana de la Deuda
- Plataforma Ciudadana para una Transición Ecológica Justa
- Plataforma Ciudadana Zaragoza sin Fractura -ZsF
- Plataforma d’Afectats per la Hipoteca de Barcelona
- Plataforma en Defensa de los Paisajes de Teruel
- Plataforma por un Nuevo Modelo Energético
- Plataforma Renta Básica
- Plataforma Unitaria contra la Autopista Eléctrica
- Politki Elkartea
- PROCÉS CONSTITUENT
- PUPA (Plataforma de Usuarios y Pacientes en Defensa de una Sanidad Pública Universal y de Calidad para Tod@s)
- REAS – Red de Redes de Economía Alternativa y Solidaria
- Recortes Cero
- Red de Apoyo Mutuo en respuesta a los Megaproyectos Energéticos
- Red de Mujeres por una Transición Energética Ecofeminista
- Red de ONGD de Madrid
- Red Ecofeminista
- Red Universidades cultivadas
- Revo Prosperidad Sostenible
- Ruralitzem
- Sanaconsciencia
- Sindicato co.bas comissió de base
- SOLABRIA Sociedad Cooperativa
- Solidaridad Internacional Andalucía
- Som Energia SCCL
- Som Mobilitat SCCL
- Stecyl
- STEILAS
- Surgencia Medio Ambiente y Dinámica de Grupos, S.L.
- Sukar Horia
- Terraferida
- TRADENER
- Trawunche Madrid (Coordinación de Apoyo al Pueblo Mapuche)
- UGT
- Universidad Popular de Permacultura
- UPClima
- USOC-Mecalux.
- Verdegaia
- Volem Sencelles
- Xarxa per la sobirania energètica (Xse)
- Yayoflautas Madrid
- Adoración Guamán. Profesora de derecho en la Universitat de València
- Adrián Almazán. Investigador del Foro Transiciones
- Alberto Cabello Sánchez. Profesor en la Universidad de Extremadura
- Alberto Matarán Ruiz. Doctor Ambientólogo en el Departamento de Urbanística y Ordenación del Territorio en la Escuela Técnica Superior de Arquitectura de la Universidad de Granada
- Almudena Hernando. Profesora titular en el Departamento de Prehistoria, Facultad de Geografía e Historia, de la Universidad Complutense
- Ana Isabel Marrades. Profesora de Derecho Constitucional de la Universitat de València
- Anna Pérez Catalá. Ambientóloga especializada en comunicación sobre cambio climático
- Arcadi Oliveres Boadella. Presidente de la Universtat Internacional de la Pau (UNIPAU)
- Ariel Jérez Novara. Profesor Ciencias Políticas en la Universidad Complutense de Madrid y delegado de Innovación y Sostenibilidad FCPS-UCM
- Armando Fernández Steinko. Profesor titular de Sociología en la Universidad Complutense de Madrid
- Belén Martínez Madrid. Profesora titular del Departamento de Medicina y Cirugía Animal de la Facultad de Veterinaria de la Universidad Complutense de Madrid
- Carlos Sánchez Mato. Responsable de Políticas Económicas de IU y profesor de Economía en la Universidad Complutense de Madrid
- Carlos Vázquez. Secretario de Area Externa del Comité Central del PCE
- Carmen Castro García. Profesora de economía en la Universitat de València y especialista en políticas de género
- Carmen Velayos Castelo. Profesora titular de Ética y Filosofía Política en la Universidad de Salamanca
- Conchi Avellán Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Coral Ramírez Guerra. Miembro de la Coordinadora Federal de Més País Catalunya
- David Cid Colomer. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Dolores Póliz. Portavoz EQUO Cantabria
- Enrique Santiago Romero. Secretario General del Partido Comunista de España
- Ernest Urtasun, Eurodiputado de Catalunya En Comú
- Eva Aladro Vico. Profesora de la Universidad Complutense de Madrid
- Eva García Sempere. Coordinadora área de medio ambiente de IU y exdiputada
- Federico Demaria. Profesor de Economía Ecológica en la Universitat de Barcelona
- Fernando Luengo Escalonilla. Economista
- Gabriel Moreno Campo. Portavoz de EQUO Cantabria
- Gerardo Pisarello. Diputado y profesor de Derecho Constitucional de la Universidad de Barcelona
- Gorka Bueno Mendieta. Profesor titular de la Universidad UPV/EHU
- Iñaki Barcena Hinojal. Catedrático de Ciencia Política en Euskal Herriko Unibertsitatea
- Iria Vázquez Silva. Profesora de Sociología en la Universidad de Vigo
- Itsaxo Apraiz Larruzea. Doctora en Bioquímica
- Jéssica Álbiach. Presidenta de Catalunya en Comú Podem een el Parlament de Catalunya
- Joaquín Aparicio. Profesor Emérito Universidad Castilla-La Mancha
- Jorge Fonseca Castro. Catedrático Economía Aplicada en la Universidad Complutense de Madrid
- Jorge Riechmann. Profesor en la Universidad Autónoma de Madrid (Departamento de Filosofía) y Coordinador del Grupo de Investigación Transdisciplinar sobre Transiciones Socioecológicas (GinTRANS2)
- José Albelda. Profesor de la Universidad Politécnica de Valencia
- José Carlos González Lorente. Responsable de Sostenibilidad en CCOO
- José Manuel Rodríguez Victoriano. Profesor de la Universidad de Valencia
- Joseba Azkarraga Etxagibel. Profesor e investigador en Euskal Herriko Unibertsitatea
- Juan Carlos Monedero. Profesor de Ciencia Política y de la Administración en la Universidad Complutense de Madrid
- Juán Hernández Zubizarreta Profesor de la UPV/ EHU e investigador de OMAL
- Karmelo Garay Alarcia. Concejal por Unidas Podemos
- Lorena Ruiz-Huerta Garcia de Viedma. Abogada
- Lucas Ferro. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Luis Rico García-Amado. Coordinador general de Ecologistas en Acción
- Mª Luisa Moltó Carbonell. Catedrática de Análisis Económico de la Universitat de València
- Manu Pineda. Eurodiputado de Izquierda Unida Unidas-Podemos
- Marc Parés Franzi. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Marco Masetti. Doctor Arquitectura y Energia, La Salle, Universitat Ramon Llull
- Margarita Mediavilla Pascual. Profesora de la Escuela de Ingenierías Industriales y miembro del grupo de investigación en Energía, Economía y Dinámica de Sistemas de la de la Universidad de Valladolid
- María Eugenia Rodríguez Palop. Eurodiputada y profesora de Filosofía del derecho especializada en derechos humanos
- Marta Ribas Frías. Diputa del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Miguel Urbán Crespo. Eurodiputado
- Mikel Córdoba. Jurista y consultor en derechos humanos
- Niall Binns. Profesor titular de Literatura Hispanoamericana en la Universidad Complutense de Madrid
- Óscar Carpintero. Profesor de Economía Aplicada en la Universidad de Valladolid
- Pablo Jiménez. Responsable en Tratados de Comercio e Inversión de IU (Izquierda Unida)
- Paco Segura. Coordinador general de Ecologistas en Acción
- Ramón del Buey Cañas. Profesor e investigador en la Universidad Autónoma de Madrid
- Roberto Cantoni. Investigador de la Universitat Autònoma de Barcelona
- Salvador González Santiago Responsable de movimientos sociales del PCE-EPK, ARABA
- Sira Rego. Eurodiputada
- Susana Segovia. Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Tomás R. Villasante. Profesor Honorífico de la Universidad Complutense de Madrid
- Xavier Pedrol Rovira. Profesor de Filosofía del Derecho en la Universidad de Barcelona
- Yayo Herrero. Antropóloga, ingeniera, educadora social y activista ecofeminista
- Yolanda López. Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
[h4]Energiaren Kartari buruzko Ituna (EKI) gaurkotzeko bigarren negoziazioaldia hasiko da datorren uztailean. Jende gutxik ezagutzen du ituna, baina gure bizitzetan uste baino eragin handiagoa izango du.
Negoziazioaldi hori dela-eta, 200etik gora eragilek eta gizarte zibileko ordezkarik (akademikok, legelarik eta politikarik, haien izenean) sinatutako gutun bat entregatu genion Estatuko No a los Tratados de Comercio e Inversión kanpainiak Trantsizio Ekologikoaren eta Erronka Demografikoaren Ministroari, Espainia EKItik irten dadila eskatzeko.
Gutun hori urte osoan egongo da irekita, atxikimenduak jasotzen jarraitzeko asmoz. Zure sinadura edo zure kolektibo nahiz eragilearena gehitu nahi baduzu, bidali iezaguzu mezu bat noalttip@gmail.com helbidera.[/h4]
ESPAINIA ENERGIAREN KARTARI BURUZKO ITUNETIK ATERA DADILA ESKATZEN DUGU
Gutun hau izenpetzen dugun gizarte zibilaren eragileek, sindikatuek eta ordezkari politikoek Espainiako Gobernuari zuzentzen gatzaizkio, Energiaren Kartaren Konferentziako kide den aldetik, Espainiako Erresuma Energiaren Kartaren Itunetik (EKI) atera dadila eskatzeko, datorren ekainean Ituna gaurkotzeko Bruselan egingo den negoziazioaldia hastear dagoenean.
Aparteko legegintza-neurriak eskatzen dituen klima- eta osasun-krisi honen erdian, EKI interes publikorako mehatxu larria dela deritzogu. Izan ere, bateraezina da Parisko Akordioan adostu zen konpromisoarekin, alegia, mende amaierarako tenperatura igoera 1,5 ºC-ra mugatzeko konpromisoarekin. Baina ez horrekin bakarrik: baita bidezko trantsizio energetikoa gauzatzeko beharrezkoak diren politikekin eta politika publikoen ezinbesteko beste neurri batzuekin ere. EKIk arriskuan jartzen ditu Energiaren eta Klimaren Plan Nazional Integratuan (PNIEC) eta Klima Aldaketari eta Energia Trantsizioari buruzko Lege proposamenean sartutako helburuak.
EKI energiaren sektoreko inbertsioak babesteko itun aldeaniztuna da, 1990eko hamarkadaren amaieran sortua. Gaur egun, Europa eta Asiako 53 herrialdek berretsi dute. Akordio erabat asimetrikoa da, energiaren sektoreei eta korporazioei pribilegio handiak ematen dizkiena. EKIk arau ugari ditu, baina bereziki kezkagarriak dira energiaren sektoreko atzerriko inbertsioak babesten dituzten ebazpenak —adibidez, inbertsore-Estatu arteko eztabaidak ebazteko klausulak—. Ebazpen horien bitartez, arbitraje auzitegi pribatuak ezartzen ditu, nazioarteko merkataritza-zuzenbidean adituak diren hiru abokatuz osatuak, eta existitzen diren auzitegi publikoetatik kanpo funtzionatzen dutenak. Prozesu opaku honetan, atzerriko inbertsoreek Estatuak sala ditzakete, Estatuek inbertsoreen interes ekonomikoak kaltetzen dituztenean, eta diru publiko eskerga erreklamatzen.
Hala, bada, energia-iturri fosil eta nuklearrak arian-arian ezabatzera bideratutako legegintza-neurriak ezbaian jartzeko erabiltzen ari da EKI, gero eta gehiago. EKI oztopoa izango da energia berriztagarrietan eta energia-efizientzian inbertsioak egiteari lehentasuna emateko, energiaren ekoizpena kontrol publikoaren pean jartzeko eta pobrezia energetikoarekin amaitzeko neurriak hartzeko.
Egungo klima, ekologia eta gizarte krisian, gutxienez bost arrazoi zerreda ditzakegu, EKI arrisku larria dela egiaztatzeko:
1. Aurrekontu publikoak eta zergadunen dirua arriskuan jartzen ditu EKIk.
Mundu osoan ez da egon merkataritza eta inbertsio akordiorik EKIk bezainbeste inbertsore-Estatu salaketa eragin duenik. Itun honen ISDS auzitegiaren baitan jarritako salaketa kopuru ezaguna 129ra heldu zen 2020ko martxoan. 2019ko amaieran, gobernuak 52 mila milioi dolar ordaintzera kondenatuak izan ziren. Diru kopuru hori mundu osoan elektrizitatea eskuratzeko modurik ez duten pertsonei hornidura emateko urtean behar den inbertsioa da. Espainiako Erresuma da, gaur egun, EKIren baitan salaketa gehien jaso dituen herrialdea: 47 izan dira salaketak; horietatik 16 inbertsorearen alde ebatzi dira dagoeneko, 1046 milioi euro, guztira. Espainiak klima-aldaketaren aurrean ekinbideak gauzatzeko NBEren Funts Berdean sartzera konprometitu duen aurrekontua halako zazpi da zifra hori.
2. EKIk erregai fosilen aldeko inbertsioak babesten ditu, eta ezinbestekoak diren klimaren eta ingurumenaren aldeko ekintza neurriak ezbaian jartzeko erabiltzen da.
Ekoizpen- eta ekonomia-sistemen deskarbonizazioa funtsezkoa da planetaren bizitza —ezagutzen dugun moduan— mehatxatzen duen klima-larrialdiari aurre egiteko; baina energia fosilaren sektorearen inbertsioak (petrolioa, gasa, nuklearra eta ikatza) oso babestuta daude EKIren baitan. Atzerriko inbertsoreek salaketa ugari egin dizkiete EKI sinatu duten Estatuei, ekintza klimatikoen eta ingurumen-babesaren aldeko neurriak hartzearren. Hainbat adibide daude. Duela gutxi, Uniper eta RWE konpainiek hainbat milioi euroko salaketa jarri zieten Herbeherei, 2030erako ikatz zentralak ixteko legea onartu eta gero. 2009an, Suediako Vattenfall multinazionalak 1.400 milioi euroko salaketa jarri zion Alemaniari, ikatz-zentral baten uraren eta biodibertsitatearen kalitatearen babesa arautzeagatik. 2016an, Rockhopper konpainiak Italia salatu zuen, bere kostetan petrolioa erauzteko proiektu berriak debekatzeagatik. 40-50 milioi dolar eskatu zizkion Italiako Estatuari.
3. EKIk energia berriztagarrien sustapena mehatxatzen du.
Arauetan eta legerietan aldaketa handiak eskatzen ditu erregai fosilik izango ez duen eta energia-ekoizpena berriztagarrietan oinarrituko duen planeta bat lortzeko erronka handiak. Arestian aipatutako kasuen aurrekariak kontuan harturik, aurreikus daiteke Energiaren eta Klimaren Plan Nazional Integratua (PNIEC) abiarazteak hainbat milioi euroko salaketak ekar ditzakeela klima-neutraltasuna lortzeko legeak ematen dituzten Estatuen aurka. Klima-aldaketa dela-eta oso zaurgarria da Espainia, eta horren beharrezkoa duen trantsizio energetikoa lortzeko oztopo larria izango lirateke salaketa horiek. Espainiako Erresumaren kontra ezagutzen diren salaketen ia erdiak (47tik, 22) gasaren, ikatzaren, petrolioaren edo energia nuklearraren industriarekin loturak dituzten inbertsoreak dira —haien kasuak energia berriztagarrien diru-laguntzei egindako murrizketetan oinarritzen badituzte ere—. EKI apenas ari da enpresa txikien eta berriztagarrien enpresen lagungarri izaten.
4. Energia ordainerraza egitera eta kontrol publikoaren mende jartzera bideratutako neurrien kontra egiteko erabil daiteke EKI.
Ekialdeko Europako hainbat herrialde EKIren baitan salatuak izan dira, energia-konpainien etekin altuak eta elektrizitatearen prezioak kontsumitzaileen alde murrizteko neurriak onartu zituztelako. EKIren xedapenak energia-ekoizpena eta -zerbitzuak jabetza eta kontrol publiko eta demokratikoaren pean jartzeko ekinbideen kontra ere erabil daitezke. Halaber, energiaren sektorean porrot egin duten pribatizazioen efektu negatiboei atzera eragiteko neurrien aurka erabil daitezke. Bereziki kezkagarria da, Espainian familia askok bizi duten pobrezia energetikoaren testuinguruan. 2018an, Espainiako etxebizitzen % 15ean tenperatura desegokiak zeuden, energiaren fakturen ordainketa atzeratu egin zen, edo bi gauzak aldi berean gertatzen ziren. 6,8 milioi pertsona inguru pobrezia energetikoan zeuden, edo pobrezia energetikoa bizitzeko arriskuan. Eurostat-en arabera, Espainiak du Europar Batasuneko elektrizitatearen preziorik altuenetako laugarrena. Espainiako etxebizitzen batez besteko soldata, ordea, EBko batez bestekoaren azpitik dago.
5. EKIren baitako inbertsore eta Estatu arteko arbitrajea Zuzenbide Estatuaren aurkakoa da, eta sistema juridiko nazionalak ahultzen ditu.
Justiziaren eskuragarritasun printzipioaren aurka, EKIk sistema judizial paraleloa eraiki du, botere ekonomiko handieneko eragile sozial batzuek, hau da, atzerriko inbertsoreek, esklusiboki erabil dezaketena. Sobera ezaguna da inbertsore-Estatu arteko gatazkak ebazten dituzten arbitro pribatuek kasu hauekin hainbat milioi euroko ordainsariak jasotzen dituztena. Hartara, interes handia dute EKIren baitako epaiketa kopurua handitzean, interes publikoa gorabehera. Itunaren baitan, arbitroek botere handia dute kontratuaren klausulak interpretatzeko modua erabakitzerakoan, inbertsoreen alde, eta horrek ondorio ikaragarriak dakartza aurrekontu publikoetan. Era berean, edozein sistema demokratikoren oinarrizko independentzia eta publizitate printzipioen kontra, EKIren arbitrajeak erabat sekretuak dira, eta askotan arbitroei dagozkien interes-gatazkak ezkutatzen dituzte —sarritan, enpresa-interesei lotuak—.
Orain arte, EKIren baitako salaketa guztien % 46tan bost bufete handik baino ez dute parte hartu. Onartezina da abokatuen bulegoek, arbitro pribatuek eta inbertsoreek diru-sarrera astronomikoak izatea, interes orokorra eta zergadunen dirua jokoan jartzen dituzten Estatuen kontrako auziei esker. Horren haritik, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak 2018an Achmea kasuari buruz eman zuen epaian (C-284/16 kasua), argiro arbuiatu zuen EBko Estatu kideen arteko inbertsio-akordio baten arbitraje-klausula, Europar Batasuneko Zuzenbidearen aurkakoa zelako.
Erakunde sinatzaileen eskaerak
Orain arte azaldutakoan oinarriturik, eta EKI gaurkotzeko negoziazioen bigarren aldia hastear dagoela (ekainean), gutun hau sinatzen dugun eragileek uste dugu, egun dagoen moduan, oso aukera gutxi daudela EKIren gaurkotze-prozesuak deskribatutako akatsak konpontzeko. Besteak beste, EBk EKIren negoziazioetara eramango duen manuak ez du aurreikusten erregai fosilen edo nuklearren inbertsioak babesteari utziko zaionik, ISDS arbitrajeak edo inbertsore eta Estatu arteko gatazkak konpontzeko bestelako moduak kanpoan geratuko direnik, ez eta klima-larrialdiari edo ingurumen-narriadurari aurre egitera behartzeko helburuak erantsiko direnik ere.
EBk eta Espainiak klima-larrialdia deklaratu dute, eta klimaren aldeko ekinbideen abangoardian daudela adierazten dute; aldi berean, zentzugabekoa da erregai fosilen inbertsioak babesten dituen itun baten baitan egotea.
Hori dela-eta, eragile eta sindikatu sinatzaileek Espainiako Gobernuari ondokoak gauzatzeko deia egiten diogu:
- EKItik irtetea, eta haren derogazioa mahairatzea. EKIren 47. artikuluak edozein momentutan itunetik irteteko aukera aurreikusten du. Italia, adibidez, 2016an irten zen. Borondate politikoa baino ez da.
- Martxan dagoen EKIren gaurkotze-prozesuarekin ez jarraitzea. Izan ere, izango duen irismen mugatua eta tartean dauden hainbat interes-gatazka ikusita, nekez lortuko da klima eta ingurumena errespetatuko dituen itun bat.
- EKIren zabalkunde geografikoaren prozesua berehala gelditzea, eta atxikimendu gehiagorik ez onartzekoa, gaur egun dagoen moduan.
- Inbertsore-Estatu arteko gatazken ebazpen-mekanismoak ezabatzeko eskatzea, bai EKIn, bai gaurko nahiz geroko beste akordio batzuetan, dela ISDS, dela ICS edo dela Inbertsioen Auzitegi Aldeaniztuna (MIC).
Sar zaitez formularioan, zure sinadura, edo zure kolektibo nahiz eragilearena gehitu nahi baduzu.
Gizarte zibilaren eragile eta kideen atxikimenduak
- Abrir Brecha
- Acció Ecologista-Agró
- Africaye
- Aliança contra la Pobresa Energètica
- Aliança per l’Emergència Climàtica
- Alianza por el Clima
- AlterNativa – Intercanvi amb Pobles Indígenes
- Alternativa Republicana
- Amics de la Terra Mallorca
- Amigos de la Tierra
- Anticapitalistas
- ARBA (Asociación para la Recuperación del Bosque Autóctono)
- Asamblea de Vivienda de Usera (Madrid)
- ASIA-Associació Salut I Agroecología
- Asociación Actúa por un Mundo Sostenible
- Asociación Asturiana de Amigos de la Naturaleza (A.N.A.)
- Asociación Conceyu pola Transición Xusta
- Asociación Cultural Plural Anitzak
- Asociación de Cultura Popular Alborada -Gallur
- Asociación de Permacultura ATTA
- Asociación de Usuarios de la Sanidad de Bizkaia. SUMENDI
- Asociación de vecinos Goya Dalí
- Asociación Educativa La Guiosfera
- Asociación EntrePueblos
- Asociación Kutembea na Tanzania
- Asociación Los Pies en la Tierra
- Asociación Otro Tiempo
- Asociación Mesa de la Ría de Huelva
- Asociación Picu Rabicu
- Asociación Plataforma Salvemos las Villuercas
- Asociación Pro Derechos Humanos de Andalucía (APDHA) – Delegación de Sevilla
- Asociación Victimas de la Justicia
- Asociación Vuelta al Campo
- Associació de Dones La Frontissa
- Asturies pol Clima
- ATTAC España
- Attac País Valencia
- Avirueco
- Barbastro Animalista
- Biziz bizi
- Birdindmurcia
- Blind books
- Campanya Catalunya No als Tractats de Comerç i Inversió
- Centro de Asesoría y Estudios Sociales (CAES Cooperativa)
- Cerna
- CGT Alacant
- CGT Huelva
- CGT Menorca
- CGT-LKN de Euskal Herria
- CIDES (Centro de Iniciativas y Desarrollo Sostenible)
- Climacció
- CNT Valencia
- Consumidores Construyendo Futuro
- Colectivo Feminista Las Tejedoras
- Colectivo Toma la Plaza 15M Alicante
- Collectiu Ecología i Pau
- Comisión Legal Sol
- Confederación General del Trabajo (CGT)
- Confederación Intersindical
- Cooperacció
- Cooperativa El Poblet SCCL
- Cooperativa La Unió del Poblenou
- Coordinadora de ONG para el Desarrollo-España
- Coordinadora de Pensionistas de Euskadi
- Coordinadora Ecoloxista d’Asturies
- Coordinadora ONGs Desarrollo de Canarias (CONGDCA)
- DES DE BAIX
- Dones Llibertàries de CGT
- Dones x Dones
- Eco Acción
- ECOAR Global
- ECOGEIN
- Ecoimpulso
- Ecologistas en Acción Andalucía
- Ecologistas en Acción Extremadura
- Ecologistas en Acción de la Sierra de Huelva
- Ecologistas en Acción de Sanlúcar
- Ecologistas en Acción El Puerto de Sta. María
- Ecologistas en Acción Valencia
- Ecologistas en Acción. Confederación estatal
- Ekologistak Martxan
- ELA Sindikatua
- EnergEtica coop.
- Energy Consulting Siglo XXI
- Enerofilms
- Enginyeria Sense Fronteres
- ESK Sindikatua
- Extinction Rebellion (España)
- Extinction Rebellion Málaga
- Federación española de Ingeniería Sin Fronteras
- Federación Regional de Asociaciones Vecinales de Madrid (FRAVM)
- Federación Servicios a la Ciudadanía FSC-CCOO
- Feministas por el Clima
- Frente de Pueblos en Defensa de la Tierra y Agua Morelos, Puebla, Tlaxcala (México)
- Fridays For Future Huesca
- Fridays For Future Madrid
- Fridays For Future Marchena
- Fundació Deixalles
- Fundación de los Comunes
- GOB Mallorca
- Goiener Elkartea
- GRAMA (Grupo de Acción para el Medio Ambiente)
- Greenpeace España
- Grup local de Barcelona de Somenergia
- Grupo de Estudios Africanos de la UAM (GEA-UAM)
- Gure Energia
- Instituto Internacional de Derecho y Medio Ambiente (IIDMA)
- Instituto de Sostenibilidad Energética
- Intersindical de la Región Murciana
- Intersindical Valenciana
- La Garbancita Ecológica S. Coop. Mad. de Consumo Responsable Agroecológico
- LAB Sindikatua
- Lafede.cat – Organitzacions per a la Justícia Global
- Lavapiés ¿dónde vas?
- Les Agulles – Ecologistas en Acción
- Libertarias
- Madres por el Clima
- Madres por el Clima Asturias
- Madres por el Clima Cantabria
- Marea Pensionista Horta-Guinardó
- Marxa Mundial de les Dones-Catalunya
- Mikelazulo Kultur Elkartea
- Movimiento Ibérico Antinuclear
- No TTIP Tarragona-Reus
- Novact
- Observatori del Deute en la Globalització (ODG)
- Observatori DESC
- Observatorio de Multinacionales en América Latina – Paz con Dignidad
- Ongd AFRICANDO
- ONGDI Fondo Verde
- Pachakuti
- Perifèries
- Plataforma Antitérmica La Pereda
- Plataforma Auditoría Ciudadana de la Deuda
- Plataforma Ciudadana para una Transición Ecológica Justa
- Plataforma Ciudadana Zaragoza sin Fractura -ZsF
- Plataforma d’Afectats per la Hipoteca de Barcelona
- Plataforma en Defensa de los Paisajes de Teruel
- Plataforma por un Nuevo Modelo Energético
- Plataforma Renta Básica
- Plataforma Unitaria contra la Autopista Eléctrica
- Politki Elkartea
- PROCÉS CONSTITUENT
- PUPA (Plataforma de Usuarios y Pacientes en Defensa de una Sanidad Pública Universal y de Calidad para Tod@s)
- REAS – Red de Redes de Economía Alternativa y Solidaria
- Recortes Cero
- Red de Apoyo Mutuo en respuesta a los Megaproyectos Energéticos
- Red de Mujeres por una Transición Energética Ecofeminista
- Red de ONGD de Madrid
- Red Ecofeminista
- Red Universidades cultivadas
- Revo Prosperidad Sostenible
- Ruralitzem
- Sanaconsciencia
- Sindicato co.bas comissió de base
- SOLABRIA Sociedad Cooperativa
- Solidaridad Internacional Andalucía
- Som Energia SCCL
- Som Mobilitat SCCL
- Stecyl
- STEILAS
- Surgencia Medio Ambiente y Dinámica de Grupos, S.L.
- Sukar Horia
- Terraferida
- TRADENER
- Trawunche Madrid (Coordinación de Apoyo al Pueblo Mapuche)
- UGT
- Universidad Popular de Permacultura
- UPClima
- USOC-Mecalux.
- Verdegaia
- Volem Sencelles
- Xarxa per la sobirania energètica (Xse)
- Yayoflautas Madrid
- Adoración Guamán. Profesora de derecho en la Universitat de València
- Adrián Almazán. Investigador del Foro Transiciones
- Alberto Cabello Sánchez. Profesor en la Universidad de Extremadura
- Alberto Matarán Ruiz. Doctor Ambientólogo en el Departamento de Urbanística y Ordenación del Territorio en la Escuela Técnica Superior de Arquitectura de la Universidad de Granada
- Almudena Hernando. Profesora titular en el Departamento de Prehistoria, Facultad de Geografía e Historia, de la Universidad Complutense
- Ana Isabel Marrades. Profesora de Derecho Constitucional de la Universitat de València
- Anna Pérez Catalá. Ambientóloga especializada en comunicación sobre cambio climático
- Arcadi Oliveres Boadella. Presidente de la Universtat Internacional de la Pau (UNIPAU)
- Ariel Jérez Novara. Profesor Ciencias Políticas en la Universidad Complutense de Madrid y delegado de Innovación y Sostenibilidad FCPS-UCM
- Armando Fernández Steinko. Profesor titular de Sociología en la Universidad Complutense de Madrid
- Belén Martínez Madrid. Profesora titular del Departamento de Medicina y Cirugía Animal de la Facultad de Veterinaria de la Universidad Complutense de Madrid
- Carlos Sánchez Mato. Responsable de Políticas Económicas de IU y profesor de Economía en la Universidad Complutense de Madrid
- Carlos Vázquez. Secretario de Area Externa del Comité Central del PCE
- Carmen Castro García. Profesora de economía en la Universitat de València y especialista en políticas de género
- Carmen Velayos Castelo. Profesora titular de Ética y Filosofía Política en la Universidad de Salamanca
- Conchi Avellán Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Coral Ramírez Guerra. Miembro de la Coordinadora Federal de Més País Catalunya
- David Cid Colomer. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Dolores Póliz. Portavoz EQUO Cantabria
- Enrique Santiago Romero. Secretario General del Partido Comunista de España
- Ernest Urtasun, Eurodiputado de Catalunya En Comú
- Eva Aladro Vico. Profesora de la Universidad Complutense de Madrid
- Eva García Sempere. Coordinadora área de medio ambiente de IU y exdiputada
- Federico Demaria. Profesor de Economía Ecológica en la Universitat de Barcelona
- Fernando Luengo Escalonilla. Economista
- Gabriel Moreno Campo. Portavoz de EQUO Cantabria
- Gerardo Pisarello. Diputado y profesor de Derecho Constitucional de la Universidad de Barcelona
- Gorka Bueno Mendieta. Profesor titular de la Universidad UPV/EHU
- Iñaki Barcena Hinojal. Catedrático de Ciencia Política en Euskal Herriko Unibertsitatea
- Iria Vázquez Silva. Profesora de Sociología en la Universidad de Vigo
- Itsaxo Apraiz Larruzea. Doctora en Bioquímica
- Jéssica Álbiach. Presidenta de Catalunya en Comú Podem een el Parlament de Catalunya
- Joaquín Aparicio. Profesor Emérito Universidad Castilla-La Mancha
- Jorge Fonseca Castro. Catedrático Economía Aplicada en la Universidad Complutense de Madrid
- Jorge Riechmann. Profesor en la Universidad Autónoma de Madrid (Departamento de Filosofía) y Coordinador del Grupo de Investigación Transdisciplinar sobre Transiciones Socioecológicas (GinTRANS2)
- José Albelda. Profesor de la Universidad Politécnica de Valencia
- José Carlos González Lorente. Responsable de Sostenibilidad en CCOO
- José Manuel Rodríguez Victoriano. Profesor de la Universidad de Valencia
- Joseba Azkarraga Etxagibel. Profesor e investigador en Euskal Herriko Unibertsitatea
- Juan Carlos Monedero. Profesor de Ciencia Política y de la Administración en la Universidad Complutense de Madrid
- Juán Hernández Zubizarreta Profesor de la UPV/ EHU e investigador de OMAL
- Karmelo Garay Alarcia. Concejal por Unidas Podemos
- Lorena Ruiz-Huerta Garcia de Viedma. Abogada
- Lucas Ferro. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Luis Rico García-Amado. Coordinador general de Ecologistas en Acción
- Mª Luisa Moltó Carbonell. Catedrática de Análisis Económico de la Universitat de València
- Manu Pineda. Eurodiputado de Izquierda Unida Unidas-Podemos
- Marc Parés Franzi. Diputado del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Marco Masetti. Doctor Arquitectura y Energia, La Salle, Universitat Ramon Llull
- Margarita Mediavilla Pascual. Profesora de la Escuela de Ingenierías Industriales y miembro del grupo de investigación en Energía, Economía y Dinámica de Sistemas de la de la Universidad de Valladolid
- María Eugenia Rodríguez Palop. Eurodiputada y profesora de Filosofía del derecho especializada en derechos humanos
- Marta Ribas Frías. Diputa del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Miguel Urbán Crespo. Eurodiputado
- Mikel Córdoba. Jurista y consultor en derechos humanos
- Niall Binns. Profesor titular de Literatura Hispanoamericana en la Universidad Complutense de Madrid
- Óscar Carpintero. Profesor de Economía Aplicada en la Universidad de Valladolid
- Pablo Jiménez. Responsable en Tratados de Comercio e Inversión de IU (Izquierda Unida)
- Paco Segura. Coordinador general de Ecologistas en Acción
- Ramón del Buey Cañas. Profesor e investigador en la Universidad Autónoma de Madrid
- Roberto Cantoni. Investigador de la Universitat Autònoma de Barcelona
- Salvador González Santiago Responsable de movimientos sociales del PCE-EPK, ARABA
- Sira Rego. Eurodiputada
- Susana Segovia. Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem
- Tomás R. Villasante. Profesor Honorífico de la Universidad Complutense de Madrid
- Xavier Pedrol Rovira. Profesor de Filosofía del Derecho en la Universidad de Barcelona
- Yayo Herrero. Antropóloga, ingeniera, educadora social y activista ecofeminista
- Yolanda López. Diputada del Parlament de Catalunya por Catalunya en Comú Podem